Anomalochromis thomasi – Boulenger, 1915

Barwniak Thomasa

Samiec: 9-10 cm; Samica: 7-8 cm

T: 24-27 C, pH 6.5-7.5 TwW 4-8dH, TwO około 10dH
Ponieważ zamieszkują rejon "spływu" z wyżej położonych partii terenu, dobrze tolerują nawet wodę o pH powyżej 7.5, bogata w minerały i sole.

Afryka Zachodnia - atlantycki brzeg Wyżyny Górnogwinejskiej. Początkowo występowanie tego gatunku ograniczano do Sierra-Leone, Obecnie granice te powoli się "rozszerzają" i obejmują także zachód Liberii oraz pogranicze z Gwineą.

Samce większe (wyraźnie - może to być różnica rzędu nawet 1/3 długości), masywniejsze, z wyraźną wyściółka tłuszczową na "czole". Sprawiają wrażenie nieco "kwadratowych" w porównaniu ze smuklejszą samiczką. Płetwy nieparzyste wyostrzone, większe. Samiczki często intensywniej ubarwione - wyraźniej zaakcentowane są przede wszystkim kontrasty i ciemne "plamkowanie" na bokach ciała (plama na pokrywie skrzelowej, w połowie długości tułowia, dwie u nasady płetwy ogonowej, a także u podstawy płetwy grzbietowej). Ze względu na ubarwienie - delikatne, pastelowe, uwidaczniające się w ciemnym zbiorniku przy właściwym oświetleniu - gatunek często określany "afrykańską Ramirezką".

Gatunek, jak już zauważyliśmy, toleruje całkiem szeroki zakres parametrów fizykochemicznych wody. Dobrze znosi także niewielkie, skokowe nawet zmiany (czego oczywiście i tak unikamy!). Niewybredny także w żywieniu, chętnie pobiera każdy żywy i mrożony pokarm. Pokarmy sztuczne wymagają przyuczenia. Akwarium warto urządzić na wzór przyatlantyckiej rzeczki lub strumienia, uwzględniając położenie geograficzne naturalnych habitatów gatunku. Dno z ciemnego, lub mieszanego drobnego i bardzo drobnego żwirku, kilka otoczaków, niewielki korzeń i zacisze o gęstym poroście roślin sprawdzą się idealnie. Jako towarzystwo najlepiej wybrać gatunki raczej nie związane z substratem i nie przejawiające terytorializmu. Idealne wydają się zasiedlające zachodnią Afrykę kąsaczowate, na przykład Brycinus longipinnis. Ze względu na szeroki zakres tolerancji Barwniak Thomasa trafia często do wielogatunkowych akwariów towarzyskich. Osobiście jestem wrogiem takich eksperymentów, co nie zmienia jednak faktu, że może on czuć się dobrze zarówno w towarzystwie australijskich tęczanek (a w zasadzie błękitnooczek np. z rodzaju Pseudomugil), jak i żyworódek z Ameryki Łacińskiej.

Do tarła warto przygotować tym rybom wodę miękką, o TwO poniżej 8-10, a także pH poniżej 7.0. Problemem może być zestawienie pary - gatunek ten jest nieco kłótliwy, poza tym nawet dobrana para potrafi zmienić nieoczekiwanie wzajemne relacje. Można próbować rozdzielania i łączenia wybranych ryb, można też oczekiwać doboru z większego stadka. To rozwiązanie oznacza jednak konieczność hodowli w większym, zbiorniku. Moment krytyczny to przeniesienie pary do zbiornika tarliskowego. W nowych warunkach tarlaki często tracą sobą zainteresowanie. Szansa wychowu młodych w zbiorniku ogólnym jest natomiast o tyle duża, że jest to gatunek płodny (nawet 400-500 ziarenek ikry). Ta płodność rekompensuje ewentualne straty. Ale nie tylko ona. Wylęg następuje szybko (przy temperaturze 27-28 st. C już w drugiej dobie), a to oznacza, że ikra stosunkowo krótko narażona jest na rabunek. To ważne, gdyż zazwyczaj zostaje złożona w odkrytym miejscu. Po trzech - czterech dniach narybek zaczyna pływać. Młodzież jest dosyć odporna na warunki fizykochemiczne, jednak na tyle drobna, że może sprawiać problemy w wykarmieniu. Krytyczny jest początkowy okres, kiedy nie możemy ratować się niezastąpiona artemią. Pozostają na szczęście fluidy i pył.